Badania
kontrolne

Mają one ocenić zdolność pracownika do wykonywania pracy po długiej chorobie kiedy niezdolność do wykonywania pracy, np. długiej nieobecności w pracy z powodu choroby trwała dłużej niż 30 dni.

Pracownik ma obowiązek wykonać badania kontrolne w celu ustalenia zdolności do dalszego wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku (art. 229 § 2 kp).

Uwaga na sankcje za brak badań!

Naruszenie obowiązku poddania się przez pracownika badaniom lekarskim z jednej strony oraz obowiązku pracodawcy skierowania pracownika na badania lekarskie z drugiej strony wiąże się z odpowiedzialnością tych podmiotów.

Zagadnienie badań lekarskich pracowników należy rozpatrywać z jednej strony jako obowiązek pracownika, a z drugiej jako obowiązek pracodawcy. Oba te obowiązki są ze sobą ściśle powiązane

Zgodnie bowiem z art. 211 pkt 5 k.p., jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest poddawanie się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zleconym badaniom lekarskim a także stosowanie się do wskazań lekarzy.

W momencie stawienia się pracownika do pracy po zakończonej chorobie, pracodawca obowiązany jest wystawić mu skierowanie na przeprowadzenie kontrolnego badania lekarskiego, a pracownik powinien poddać się temu badaniu i przedstawić mu zaświadczenie lekarskie o zakończeniu leczenia np. od specjalisty (wyrok SN z dnia 21 września 2001 r. I PKN 639/00, OSNP 2003, nr 17, poz. 415)

W sytuacji, gdy pracownik odmawia poddania się badaniom, pracodawca nie może dopuścić go do pracy.

Pracownik odmawiając poddania się badaniom, narusza podstawowe obowiązki pracownicze, co może stanowić nawet podstawę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 §1 pkt 1 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 2000 r., sygn. akt I PKN 642/99; wyrok SN z dnia 10 stycznia 2006 r., sygn. akt I PK 131/05).

Oczywiście to na pracodawcy ciąży obowiązek niedopuszczenia do pracy podwładnego bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do wykonywania obowiązków na zajmowanym stanowisku (art. 229 §4 k.p.).

W takim przypadku, za czas niewykonywania obowiązków z powodu niepoddania się przez pracownika badaniom lekarskim, nie przysługuje mu wynagrodzenie (Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 września 2004 r., I PK 541/03).

Naruszenie natomiast obowiązku pracodawcy z zakresu skierowania pracownika na badania lekarskie może spowodować odpowiedzialność za wykroczenie z art. 283 § 1 kp zagrożone karą grzywny od 1000 do 30 000 zł.

W przypadku gdy w wyniku braku skierowania pracownika na obowiązkowe badania lekarskie pogorszył się stan jego zdrowia, pracodawca może ponosić także odpowiedzialność odszkodowawczą wobec pracownika.

Art. 229 §2 k.p. wprowadza zasadę, iż pracownik podlega badaniom okresowym, nie wprowadzając żadnych wyjątków co do stanowiska lub grup zawodowych.